تفاوت مشاوره، کوچینگ و منتورینگ چیست؟
تفاوت مشاوره، کوچینگ و منتورینگ چیست؟
یکی از پرسش‌های مهمی که بسیاری از افراد مطرح می‌کنند این است که فرق کوچینگ، منتورینگ و مشاور چیست؟ برخی از افراد تصور می‌کنند که کوچ، مشاور و منتور، هیچ فرقی با هم ندارد و یک وظیفه مشخص را انجام می‌دهند. این در حالی است که اگر با دید تخصصی این سه مفهوم را بررسی کنیم، به خوبی متوجه تفاوت آن‌ها خواهیم شد.
برای اینکه بتوانیم تفاوت این سه مفهوم را درک کنیم، بهتر است از یک تمثیل کمک بگیرید. فرض کنید که یک نفر می‌خواهد به قله کوهی برسد و قصد دارد برای رسیدن به این قله از یک شخص متخصص کمک بگیرد. این متخصص می‌تواند کوچ، منتور یا مشاور باشد. در ادامه تفاوت هر کدام از این افراد را در بالا رفتن از کوه بررسی می‌کنیم.
1. کوچینگ؛ گام به گام با مراجع تا فتح قله های موفقیت
در فرایند کوچینگ، کوچ به دنبال آزاد کردن توانمندی‌های بالقوه کوچی (مراجع) است. کوچ، ممکن است تجربه‌ای در حوزه مورد نظر کوچی نداشته باشد؛ ولی با مراجع خود همراه می‌شود تا به او کمک کند که به قله کوه برسد. او زمینه یادگیری را برای مراجع خود فراهم می‌کند و با پرسیدن سؤالات گوناگون، به کوچی کمک می‌کند که بهترین انتخاب‌ها را رقم بزند.
کوچ، همواره می‌کوشد که با سؤالات هوشمندانه‌اش، خلاقیت و اندیشه را در مراجع خود بیدار کند. مربی یا کوچ، در مسیر بالا رفتن از کوه، تنها کمی جلوتر از مراجع می‌رود تا دید بهتری نسبت به پیچ‌وخم‌های مسیر داشته باشد. کوچینگ، انواع مختلفی دارد و هر کدام از انواع کوچینگ در یک زمینه خاص به افراد کمک می‌کند. به عنوان مثال بیزینس کوچینگ، به رشد و پیشرفت افراد در حوزه شغلی‌شان کمک می‌کند.
2. مشاوره؛ هدایت و راهنمایی مراجع با دانش تخصصی
مشاور، کسی است که دانش تخصصی دارد؛ ولی مهارت کافی برای همراه شدن با مراجع را ندارد؛ از این رو در پایین کوه می‌ایستد و به مراجع کمک می‌کند که از کوه بالا برود و به قله برسد. دانش تخصصی مشاور، همچون چراغی است که راه پیش روی مراجع را روشن می‌کند؛ ولی کمکی به بالا رفتن مراجع از کوه نمی‌کند. مراجع خودش باید با چراغی که مشاور به او می‌دهد، راه را طی کند و به قله برسد.
3. منتورینگ؛ کمک تخصصی به راهجو با تکیه بر دانش، مهارت و تخصص
منتورینگ، خودش قبلاً به بالای کوه رسیده است و مسیر را مثل کف دستش می‌شناسد. اکنون منتی یا راهجو، نزد منتور می‌آید و از منتور می‌خواهد که او را هم به قله برساند. منتور که دانش، تخصص، مهارت و تجربه را به طور کامل دارد، می‌تواند بهترین، بی‌دردسرترین و سریع‌ترین راه را جلوی پای منتی بگذارد و به او کمک کند که به‌سرعت به قله برسد. منتور بالای قله می‌ایستد و به منتی، جهت درست و هوشمندانه می‌رسد. درصد خطای مسیری که منتور نشان می‌دهد، بسیار پایین است.
مزایای منتورینگ برای منتور و منتی
اکثر کارآفرینان بزرگ و ثروتمند مثل مارک زاکربرگ و استیو جابز، منتورهای درجه‌یکی داشته‌اند و بخش زیادی از موفقیت خود را مدیون همین منتورها هستند. داشتن منتور، فقط به سود منتی یا راهجو تمام نمی‌شود؛ بلکه برای خود منتور هم مزایای فراوانی دارد. در ادامه مزایای منتورینگ را برای منتورها و منتی‌ها بیان خواهیم کرد.
1- مزایای منتورینگ برای منتورها
منتورینگ، مزایای متعددی برای منتورها به همراه دارد. در ادامه این بخش به چند مورد از این مزایا، اشاره خواهیم کرد:
- افزایش اعتماد به نفس: منتورینگ باعث می‌شود که منتور، دانش و مهارتش را در اختیار دیگری بگذارد و به این باور برسد که هم می‌داند و هم می‌تواند!
- افزایش خودآگاهی و خودشناسی: خودآگاهی، خودشناسی و درک بهتر و دقیق‌تر خویشتن، یکی دیگر از مزایای منتورینگ برای منتور است.
- توسعه مهارت رهبری: مهارت رهبری، یکی از مهارت های نرم است که منتورینگ به منتورها ارزانی می‌دارد.
- رشد مهارت‌های ارتباطی در فرد: در فرایند منتورینگ، فرد می‌تواند مهارت‌های ارتباطی خودش را تقویت کند و با دیگران، ارتباطی مؤثر و مفید برقرار نماید.
- استاد شدن در هنر بازخورد دادن: منتورها در طول جلسات منتورینگ، یاد می‌گیرند که چگونه به منتی‌ها بازخورد بدهند و به رشد و پیشرفت آن‌ها کمک کنند.
- تبدیل شدن به یک شنونده حرفه‌ای: تبدیل شدن به یک شنونده حرفه‌ای، یکی از مهم‌ترین مزایای منتور شدن است. این مهارت در تمامی سطوح زندگی شخصی و حرفه‌ای، به شخص کمک می‌کند.
- رسیدن به توانایی شبکه‌سازی: منتورها در طول جلسات منتورینگ، با منتی‌های بااستعداد و توانمندی آشنا می‌شوند و می‌توانند به کمک آن‌ها، پروژه‌های جذاب و پردرآمدی را پیش ببرند.
- انتقال دانش و تجربیات به دیگران و خدمت به بشریت
2- مزایای منتورینگ برای منتی‌ها یا راهجوها
بدون تردید، مزایای منتورینگ برای منتی یا راهجو، خیلی بیشتر از مزایایی است که منتورینگ برای منتور به همراه دارد؛ چون در این رابطه دوطرفه، منتی، نقش گیرنده دانش و تجربه را ایفا می‌کند و گاهی مواقع عصاره 30 سال کار و تلاش منتور را دریافت می‌کند. در ادامه به چند مورد از مهم‌ترین مزایای منتورینگ برای منتی‌ها اشاره خواهیم کرد:
- افزایش دانش، مهارت و تخصص در زمینه شغلی
- بالا رفتن سریع و حرفه‌ای از نردبان ترقی
- ارتقای شغلی و افزایش درآمد
- یادگیری از تجربیات افراد موفق و حرفه‌ای
- معاشرت با بهترین‌ها و افزایش مهارت‌های ارتباطی
- افزایش اعتماد به نفس و عزت نفس و خودباوری
- دستیابی زودهنگام به توانایی رهبری و مدیریت کسب و کار کوچک، متوسط و بزرگ
- یافتن فرصت‌های ناب برای شبکه‌سازی با بزرگان صنعت و حوزه کاری
- کاهش سطح اضطراب و استرس برای تصمیم‌گیری و یادگیری عمیق مهارت تصمیم‌گیری
- یادگیری مهارت پرسیدن سؤالات خوب
- افزایش مهارت و دانش هدف‌گذاری
- رشد مهارت نرم انتقادپذیری و انعطاف‌پذیری
کلام آخر
در این مقاله از مجموعه آموزش های فروش و مدیریت و رهبری ، ما درباره‌ی تفاوت مشاوره، کوچینگ و منتورینگ چیست؟ صحبت کردیم. گفتیم کهمنتورینگ با ایجاد روابط باکیفیت بین منتور و منتی، به کاهش اضطراب و افزایش اعتماد به نفس افراد کمک می‌کند. در منتورینگ، هر دو طرف احساس می‌کنند که صحبت‌ها و درد دل‌هایشان شنیده می‌شود و کسی هست که آن‌ها را درک کند. همچنین در جلسات منتورینگ، منتی‌ها از نگرانی خود در مورد آینده با یک انسان آب‌دیده و باتجربه صحبت می‌کنند و امیدشان به آینده بیشتر می‌شود.
دیدگاهتان را بنویسید